Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Bunkry, podziemia, Wał Pomorski, koszary i tym podobne dyskusje.
http://www.walpomorski.pl" onclick="window.open(this.href);return false;
Post Reply
Kamil
Posts: 114
Joined: 14 Aug 2006, 14:17
Location: Gmina wiejska Szczecinek
Contact:

Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by Kamil »

Na stronie pamyat-naroda.ru Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej publikuje m.in. dokumenty z czasów II wojny światowej. Są tam również wspomniane jednostki biorące udział w walkach na Pomorzu, w tym w zdobyciu Szczecinka. Poniżej pierwsze fragmenty dotyczące działań 32 Smoleńskiej DKaw w dniach 26-28 lutego 1945. Tłumaczenie własne (dlatego uwagi i korekty mile widziane), w nawiasach kwadratowych moje komentarze, wyjaśnienia i uzupełnienia.

Dziennik działań bojowych 32. Smoleńskiej Dywizji Kawalerii Orderu Czerwonego Sztandaru za luty 1945 r. (od 3.2 do 28.2), k. 13-16
[https://pamyat-naroda.ru/warunit/32+%D0%BA%D0%B4/
https://pamyat-naroda.ru/documents/view/?id=10204266" onclick="window.open(this.href);return false;]

[22 lutego dywizja zajęła pozycję na linii most na płd.-zach. od Lędyczka, pojedyncze domy 2 km na wsch. od Łomczewa, wzg. 154,1, zach. skraj Brokęcina, zastępując oddziały 2. Korpusu Kawalerii Gwardii.]
[wzg. 154,1 - ok. 1,5 km na płn.-zach. od Łomczewa przy drodze na Mokre Glinki]

26-27 lutego. BÓJ O SZCZECINEK
Szczecinek - ważny węzeł dróg żelaznych i szosowych - przeciwnik zawczasu przygotował do długotrwałej i uporczywej obrony. Na dalekich podejściach do miasta na rubieży: Węgorzewo, Lotyń, Wilcze Laski, przeciwnik posiadał przygotowaną zawczasu linię obronną z umocnieniami typu polowego, którą zajmowały: 48. pp [pułk piechoty] „Nederland”, zbiorcza grupa „Bärwalde”, elementy 15. łot. DP [łotewskiej dywizji piechoty] SS, wzmocnione czołgami i samobieżną artylerią. Łącznie na tej rubieży broniło się do trzech pułków piechoty przeciwnika.
Drugą rubież obronną przeciwnik miał przygotowaną na linii: Drawień, Omulna, Turowo, Sitno, która zawczasu została obsadzona przez piechotę przeciwnika.
Miasto Szczecinek zostało przekształcone przez przeciwnika w twierdzę. Miasto bezpośrednio otaczały dwie linie okopów o pełnym profilu. Przed okopami - rów przeciwczołgowy. Wszystkie drogi były zaminowane, mosty wysadzone, rejony umożliwiające działania czołgów były zaminowane. Oprócz okopów miasto było otoczone drutem kolczastym.
Na wszystkich ulicach i skrzyżowaniach dróg w Szczecinku były barykady, do których podejścia zaminowano. Wszystkie wieże, kościoły, murowane domy, strychy i piwnice na głównych kierunkach [działania] zostały przygotowane do obrony i były wykorzystywane przez przeciwnika jak stałe żelbetowe schrony bojowe. Ważniejsze budynki były przygotowane do wysadzenia.
Przeciwnik bronił bezpośrednio miasta [siłami] garnizonowej grupy „Bärwalde” składającej się z batalionów: Müllera, Arendta, Schneidera, pułkiem piechoty pod dowództwem pułkownika WOLFFA. W czasie natarcia oddziałów dywizji na Szczecinek garnizon przeciwnika w mieście został uzupełniony resztkami rozbitych oddziałów 15. łot. DP SS i 48. pp „Nederland”.
Obroną miasta Szczecinek kierował pułkownik KOPP.
32. Smoleńska Dywizja Kawalerii Orderu Czerwonego Sztandaru wykonując rozkaz bojowy dowódcy korpusu Nr 0017/Op z 26.2.45, miała za zadanie zdobyć SZCZECINEK.
Decyzją dowódcy dywizji, dywizja w pierwszym etapie walk do Omulnej, nacierała dwoma wzmocnionymi pułkami kaw. [kawalerii] (86. i 121. pkaw [pułk kawalerii]), mając w rezerwie 65. pkaw, z głównym zgrupowaniem sił na prawo wzdłuż drogi OKONEK-SZCZECINEK.
Do 12.00 26.2 dywizja zajęła pozycje wyjściowe do natarcia na rubieży: wzg. 154,1 (z wył. [z wyłączeniem]), Brokęcino.
O 14.00 26.2, po przygotowaniu artyleryjskim, dywizja przeszła do natarcia w kierunku: Lotyń, Turowo, Szczecinek, mając jako najbliższe zdanie zajęcie LOTYNIA.
Pokonawszy oddziały osłonowe przeciwnika na rubieży: Mokre Glinki, wzg. 157,8 [na płd. od drogi Lotyń-Borki, ok. 500 m od skrzyżowania tej drogi z linią kolejową], dywizja do 17.00 26.2 wdarła się do LOTYNIA i na stację kolejową 1,5 km na płd.-zach. od LOTYNIA. Po dwugodzinnym ulicznym boju, w wyniku którego został rozbity batalion piechoty przeciwnika, dywizja do 19.00 26.2 opanowała LOTYŃ i stację 1,5 km na płd.-zach.
Rozwijając natarcie i likwidując ariergardy przeciwnika, dywizja do 20.00 26.2 [siłami] 86. i 121. pkaw doszła do drugiej linii obrony, nawiązała walkę o Omulną, Turowo i stację na płd.-zach. od Turowa.
Do 24.00 26.2 86. pkaw zajął Omulną i pomógł 121. pkaw w zdobyciu Turowa. W ten sposób do 24.00 26.2 została przerwana druga linia obronna przeciwnika.
Działania ofensywne jednostek dywizji przebiegały w wyjątkowo trudnych warunkach drogowych i w wiosennej odwilży. Oddziały własnymi siłami oczyszczały drogi z min i odbudowywały przeprawy zniszczone przez przeciwnika. Jednak bez względu na wyjątkowe trudności z poruszaniem się po drogach, artyleria i czołgi nieprzerwanie wspierały ogniem działania pułków kaw. Żołnierze pułków własnymi rękami wyciągali działa z błota i bagna, nie pozwalając, żeby pozostawały w tyle za szwadronami kawaleryjskimi.
Po opanowaniu drugiej rubieży obronnej, pułki uzupełniwszy zapasy amunicji, podciągnęły tyły i o 6.00 27.2 zaatakowały przeciwnika w kierunku Szczecinka.
Jak się później okazało, przeciwnik starał się w pośpiechu umocnić na linii: Buczek, cegielnia [Kwieciszewo], jez. [jezioro Lipno] (3-4 km na płd. i płd.-wsch. od Szczecinka).
Z rubieży: Omulna, Turowo dywizja trzema pułkami (65., 86. i 121. pkaw), przy aktywnym wsparciu czołgów 207. pcz [pułku czołgów] i przydzielonych jednostek wsparcia - złamała opór przeciwnika na linii: wzg. 177,1 [wzniesienie ok. 200 m na płn.-zach. od Sierszenisk], cegielnia [Kwieciszewo] i śmiało posuwając się naprzód, nawiązała bezpośrednią walkę o miasto.
O 14.00 27.2, po silnym przygotowaniu artyleryjskim, dywizja przeszła do szturmu na miasto Szczecinek.
65. pkaw śmiałym atakiem opanował stację kolejową i pokonując zacięty opór przeciwnika, przerwał dwie linie okopów, nawiązał uliczne walki we wsch. części miasta, zdobywając w walce każdy dom.
86. pkaw szturmem przerwał dwie linie okopów i przeszkody drutowe, wdarł się na płd.-wsch. skraj miasta i pokonując zacięty opór przeciwnika, w ciężkim boju opanował południową część miasta.
121. pkaw o 14.00 27.2, we współdziałaniu z 86. pkaw, jednoczesnym uderzeniem z południa kolejno opanował pierwszą i drugą linię okopów i w mieście prowadził ciężkie walki uliczne, powoli posuwając się naprzód.
Walka o miasto SZCZECINEK była tak bardzo zacięta, że nacierające pułki kaw. zmuszone były wiele domów zdobywać szturmem, jak stałe stanowiska ogniowe [w oryg. DOT - Dołgowriemiennaja Ogniewaja Toczka].
Postępy pułków kaw. były możliwe tylko dlatego, że skład osobowy a przede wszystkim dowódcy, wykazując wyjątkową odwagę i męstwo, umiejętnie organizowali walki uliczne, prawidłowo wykorzystując przydzielone środki wsparcia - czołgi, artylerię.
Do 17.00 27.2 dywizja opanowała rozwidlenie 3 linii kolejowych 1 km na wsch. od SZCZECINKA, południową część miasta, rejon dwóch kościołów i podeszła do bezim[iennego] strumienia [Nizica], oddzielającego płn.-zach. część miasta, nawiązując walkę o przeprawy.
Przeciwnik wycofując się, wysadził mosty i usiłował, osłoniwszy się przeszkodą wodną, utrzymać się na zachodnim brzegu bezimiennego strumienia.
Nacierające pułki kaw. wyparły przeciwnika z zach. brzegu strumienia i odważnie działając, sforsowały przeszkodę wodną, nawiązując walkę w płn.-zach. części miasta.
Saperzy szybko zbudowali przeprawy i tym zapewnili przerzut artylerii i czołgów przez przeszkodę wodną dla bezpośredniego wsparcia spieszonych szwadronów.
Wiążąc przeciwnika od frontu i wyprowadzając główne uderzenie ze skrzydeł i od tyłu, pułki brały szturmem kwartał za kwartałem, likwidując garnizony przeciwnika.
Do 20.00 27.2 pułki podeszły bezpośrednio do skraju płn.-zach. części miasta i toczyły walkę z przeciwnikiem ukrytym w pojedynczych murowanych budynkach i budowlach.
Zlikwidowawszy ogniska oporu przeciwnika, do 22.00 27.2.45 roku dywizja w pełni opanowała miasto SZCZECINEK i przeszła do obrony na rubieży: Gałowo [Gałówko, Galowdamm], wzg. 176,7 [ok. 500 m na płd. od skrzyżowania szosy do Koszalina z drogą Gałowo-Skotniki, przy drodze do Koszalina po lewej], Trzesieka (z wył.), częścią sił osłaniając się z płn.-wsch. w rejonie skrzyżowania linii kolejowej i szosy na płn.-wsch. skraju SZCZECINKA.
W walkach o SZCZECINEK dywizja zniszczyła: ponad trzy bataliony piechoty, 11 dział, 10 moździerzy, 28 karabinów maszynowych, ponad 50 samochodów, 3 działa samobieżne, 6 transporterów opancerzonych przeciwnika.
Zdobyto: ponad 200 wagonów z ładunkami wojskowymi, parowozy - 4, działa - 4, moździerzy - 6, ponad 70 samochodów, do 100 motocykli, przeszło 10000 rowerów, trzy duże magazyny z mieniem wojskowym.
W mieście zdobyto 10 różnych fabryk z pełnym wyposażeniem i wiele innych zdobyczy, których nie zewidencjonowano.
Wzięto do niewoli ponad 100 żołnierzy i oficerów przeciwnika, wyzwolono ponad 1000 obywateli radzieckich, Polaków, Francuzów, Włochów, przymusowo wywiezionych do Niemiec.
Za wybitne działania przy zdobyciu m. [miasta] SZCZECINEK towarzysz STALIN wyraził wdzięczność całemu składowi osobowemu dywizji.

28 lutego.
32. Smol. DKaw Cz. Szt. [32. Smoleńska Dywizja Kawalerii Orderu Czerwonego Sztandaru] wykonując bojowy rozkaz dowódcy korpusu Nr 0019/Op z 27.2.45, po zdobyciu SZCZECINKA przeszła do obrony w drugim rzucie korpusu i zajęła obronę na rubieży: Gałowo, wzg. 176,7, Trzesieka (z wył.).
65. pkaw zajął obronę na odcinku: Gałowo, kol. Gałowo [kolonia Gałowo, przy drodze do Koszalina z prawej, ok. 500 m na płn. od skrzyżowania szosy do Koszalina z drogą Gałowo-Skotniki], wzg. 176,7, fol. [folwark] Bugno.
86. pkaw zajął obronę na odcinku: pojedynczy dom 1 km na płd.-wsch. od wzg. 176,7, Brzostowo, skrzyżowanie dróg 500 m na płn.-wsch. od Trzesieki, Trzesieka (z wył.).
121. pkaw w drugim rzucie dywizji zajął obronę na odcinku: fol. Bugno, kota 134,4, płn.-zach. skraj SZCZECINKA.
207. pcz - w rezerwie dowódcy dywizji na płn.-zach. skraju SZCZECINKA.
Sztab dywizji - Szczecinek (rejon dwóch kościołów).
Dywizja pozostawała w gotowości do działań w kierunku północnym.

Szef sztabu 32 Smoleńskiej Dywizji Kawalerii Orderu Czerwonego Sztandaru, pułkownik Gwardii - I. Diembicki
Szef wydziału oper. [operacyjnego], podpułkownik - A. Zabrodski
Kamil
Posts: 114
Joined: 14 Aug 2006, 14:17
Location: Gmina wiejska Szczecinek
Contact:

Re: Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by Kamil »

Kolejny fragment tym razem dotyczący artylerii dywizyjnej:

Dziennik działań bojowych artylerii 32. Smoleńskiej Dywizji Kawalerii Orderu Czerwonego Sztandaru – 1945 rok, k. 18-20
[https://pamyat-naroda.ru/documents/view/?id=10204267]

26.02.45 r.
O 10.00 artyleria dywizyjna i artyleria przydzielona wykonała 10 minutowy zmasowany ogniowy nalot na punkty umocnione obrony przeciwnika.
Po art. nalocie pułki kaw. przeszły do ataku i do końca dnia zajęły punkt umocniony Lotyń wyszły na rubież na płn. skraju lasu 4 km na płn. od Lotynia.
Artyleria dywizji wspierała pułki ogniem, posuwając się bezpośrednio w przednich bojowych szykach pułków.
Przydzielona artyleria prowadziła ogień z podstawowych pozycji ogniowych [w oryg. OP - ogniewaja pozicyja] pod kierownictwem dowódcy artylerii dywizyjnej.
Artyleria nie poniosła strat.

27.02.45 r.
W ciągu dnia artyleria dywizyjna wspierała prowadzony w natarciu bój pułków kaw., ogniem neutralizując punkty ogniowe i siłę żywą przeciwnika.
Do 20.00 pułki kaw. wdarły się do miasta Szczecinek i opanowały południowy skraj, stację i centrum.
W wyniku walki w natarciu zniszczono ogniem artylerii:
- [oddział liczebności] do kompanii piechoty.
- ręcznych i ciężkich karabinów maszynowych – 6,
- moździerzy – 2.
Zneutralizowano ogień 2 art. i jednej moździerzowej baterii.
Rozproszono [oddział liczebności] do batalionu piechoty.
Zdobyto 4 działa 75 mm i 2 moździerze 81,4 mm.
Nasze straty.
- zginęło: szeregowych – 3,
- rannych: szeregowych – 5.
Zginęło 15 koni.

28.02.45 r.
Do 10.00 miasto Szczecinek w pełni oczyszczone z przeciwnika.
Artyleria dywizyjna, przydzielone oddziały wspólnie z pułkami kaw. zgodnie z rozkazem dowódcy korpusu przeszły do 2. rzutu korpusu i zajęły obronę na płn.-zach. od Szczecinka na rubieży:
65. pkaw - Gałowo, wzg. 176,7
86. pkaw - wzg. 176,7, Trzesieka
121. pkaw - w 2. rzucie dywizji zajął obronę na płn.-zach. skraju miasta Szczecinek.
Artyleria dywizji zajmuje obronę przeciwpancerną bezpośrednio w szyku bojowym pułków kaw.
Przydzielona artyleria: 141. pappanc [pułk artylerii przeciwpancernej], 1/313. pmoź Gw. [1 bateria 313. pułku moździerzy Gwardii], bat. M-8 [bateria wyrzutni rakietowych BM-8] 3. pmoź Gw., bat. SU-76 1814. pasam [pułk artylerii samobieżnej], 2 [dwie] bat. MZA [małokalibiernaja zenitnaja artillerija - małokalibrowa artyleria przeciwlotnicza] 1359. paplot [pułk artylerii przeciwlotniczej], zajmuje pozycje bojowe na płn.-zach. skraju m. Szczecinek.
W pierwszej połowie dnia artyleria prowadziła ogień za wycofującym się przeciwnikiem.
Ogniem zniszczono:
- [oddziały liczebności] do 2 plutonów piechoty,
- ręcznych i ciężkich karabinów maszynowych – 5.
Zneutralizowano 6 punktów ogniowych przeciwnika.
Nasze straty:
- zabitych: oficerów - 1, szeregowych – 2,
- rannych: sierżantów - 3, szeregowych – 6.
Zginęło koni - 18 sztuk.
Strat w sprzęcie nie było.

PNSz - I [pomoszcznik naczalnika sztaba –I - pomocnik szefa sztabu wydziału operacyjnego] artylerii 32. Smol. DKaw Cz. Szt. – kapitan Gw. Owiejannikow
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Re: Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by bronx »

Czyli może jednak 28.02 :)

Jeden dokument podaje zakończenie operacji na godzinę 22:00 27.02 a drugi na 10:00 28.02, ciekawe.

Ciekawe też, że nie ma ani słowa o tym podobno pierwszym natarciu, na przesmyk pomiędzy Wiczkowem a Trzesieckiem co podobno było o godzinie 03.00 27.02.
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Re: Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by bronx »

Doprawdy zadziwiające jest to, że organizowano na prędce obronę wykorzystując Niezdobną a umocniony Wał Pomorski nie odegrał żadnego znaczenia, nawet Rosjanin nic nie wspomniał o takich obiektach Wału Pomorskiego nie odegrały żadnej roli.
Bavor
Posts: 78
Joined: 26 Oct 2012, 15:24
Location: Poznań

Re: Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by Bavor »

"Tutejszy odcinek Wału Pomorskiego był wprawdzie mocno rozbudowany, ale zbyt słabo obsadzony. Część wielkich bunkrów artyleryjskich była w ogóle zamknięta. W ten sposób oddziały radzieckie zaskakująco szybko zdołały przebić się również przez mocno rozbudowane umocnienia ulokowane na przesmyku między jeziorami Wielimie i Trzesiecko, i zająć miasto przy pierwszym podejściu."

"Potężne bunkry Wału Pomorskiego nie były obsadzone ani jednym niemieckim żołnierzem, były nawet częściowo zamknięte.”

Kurt Dieter Liske, "Das war das Ende von Neustettin".

Fragment poniżej dotyczy co prawda umocnionego łuku Odry-Warty (Międzyrzecki Rejon Umocniony?), ale też wyjaśnia dlaczego wszystkie te umocnienia nie odegrały żadnej roli:

"Silne umocnienia betonowe i pancerne, zbudowane w roku 1934, zostały w 1942 roku pozbawione ciężkiej broni na korzyść umocnień Wału Atlantyckiego. W fortach tych znajdowały się tylko bataliony złożone z chorych ludzi, bez doświadczenia jeśli idzie o obronę twierdzy, pozbawione artylerii."

Jürgen Thorwald, "Wielka Ucieczka", Wydawnictwo Literackie, 2013
SWT
Posts: 25
Joined: 18 Nov 2012, 09:04

Re: Dzienniki działań bojowych 32 Dywizji Kawalerii

Post by SWT »

bronx wrote:Czyli może jednak 28.02 :)

Jeden dokument podaje zakończenie operacji na godzinę 22:00 27.02 a drugi na 10:00 28.02, ciekawe.

Ciekawe też, że nie ma ani słowa o tym podobno pierwszym natarciu, na przesmyk pomiędzy Wiczkowem a Trzesieckiem co podobno było o godzinie 03.00 27.02.
Bronx, zauważ, że pierwszy dokument dotyczy działań związku taktycznego, czyli 32 Dywizji, drugi zaś pododdziałów artylerii tejże dywizji.
Jeżeli Rosjanie oczyszczali miasto jeszcze 28 lutego i są na to kwity, a tu widać, że są, no to wszystko jasne. Szczecinek wzięli 28 lutego, a nie dzień wcześniej.
Mimo to spór będzie trwał dalej. To zwycięzca "określa" dokładną datę wykonania zadania. Jak w dzienniku bojowym czerwonoarmiejcy "machnęli" 27.02 godz. 22 to tak jest, choć 28.02 jeszcze walczyli z jakimiś małymi grupkami czy pojedynczymi snajperami. Widocznie do tego zadania dowódca dywizji wyznaczył pododdziały pułku artylerii swojej 32 Dywizji.
Post Reply