Ogród Rudolf Huth.

Dyskusje historyczne na temat przedwojennego Neustettin.
Post Reply
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Ogród Rudolf Huth.

Post by bronx »

Jakiś czas temu na forum było wspomniane przez zioma o ogrodach Rudolfa Huth. Pisał o tym w tym miejscu:
http://www.szczecinek.org/forum/viewtopic.php?p=7010" onclick="window.open(this.href);return false;
Na terenie gdzie dzisiaj znajduje się duży kościół był ogród Hutschen Garten. Ogród ten oprócz wielu gatunków róż słynął na cale Pomorze ze swojej palmiarni, która była wizytówka miasta. Właścicielem ogrodu był Rudolf Huth. Budowa dużego kościoła, była możliwa dzięki odkupieniu przez miasto ogrodu Huth w 1889 roku (3 ha 24 ary 80qm) za 45000 marek.
Jakiś czas temu odezwał się do mnie Armin Riemann, prawnuk Heinricha Riemann'a - człowieka który był ogrodnikiem w tym ogrodzie. Przesłał mi on skan dokumentu - listu polecającego - który został wystawiony przez właściciela ogrodu Rudolfa Huth, a który do dzisiaj jest w jego posiadaniu jako pamiątka po pradziadku.
1876_06_03_Riemann_Heinrich.jpg
1876_06_03_Riemann_Heinrich.jpg (357.36 KiB) Viewed 3947 times
zbliżenie na datę oraz podpis
1876_06_03_Riemann_Heinrich_data.jpg
1876_06_03_Riemann_Heinrich_data.jpg (87.73 KiB) Viewed 3973 times
1876_06_03_Riemann_Heinrich_podpis.jpg
1876_06_03_Riemann_Heinrich_podpis.jpg (169.93 KiB) Viewed 3973 times
treść dokumentu

Inhaber dieses der Kunstgärtner Herr H. Riemann ist seit dem 1. Februar 1875 bis 1 / Juni 1876 in meiner Gärtnerei beschäftigt gewesen. Derselbe hat sich während dieser Zeit gut geführt und somit meine ganze Zufriedenheit erworben
Neustettin, den 3. Juni 1876
Rud. Huth

Posiadacz tego dokumentu, ogrodnik* Pan H. Riemann był zatrudniony w moim ogrodzie od 1 lutego 1875 do 01 czerwca 1876. W tym czasie dobrze się zachowywał, czym zdobył moje uznanie.
Neustettin 03. czerwca 1876
Rud. Huth

*ogrodnik - tutaj Kunstgärtner czyli w znaczeniu człowieka, który zajmuje się drzewami i krzewami (szkółkarz?) a nie np. ogrodnictwem w sensie warzyw i owoców.

Jak widać w dokumencie, Heinrich Riemann pracował w Neustettin od lutego 1875 do czerwca 1876 jako pracownik Rudolfa Huth. Był specjalistą do szkółki drzew. Pracował przed i po tym czasie w Berlinie w szkółce Lorberg. Później pracował w szkółce drzew Spaetha w Berlinie, największej na świecie w tym czasie, obecnie jest częścią arboretum uniwersyteckiego.

W 1896 roku Rudolf Huth już nie był aktywny zawodowo, po sprzedaży ogrodu został rentierem i mieszkał przy Friedrichstrasse 38. Późniejsze adressbuchy już nie wymieniają tego nazwiska.

Zastanawiająca jest wielkość tych ogrodów, źródła przytoczone przez zioma mówią o 3ha i 24ar powierzchni, teren na którym stoi duży kościół i szkoła muzyczna zamknięty ulicami, Wojska Polskiego, Rzemieślnicza, 3-go Maja, Powstańców Wlkp ma niecałe 1,5 ha. Na mapie przedstawiłem teoretyczną wielkość ogrodu, pole zaznaczone ma 3,24 ha i wyznaczają je ulice Wyszyńskiego, Rzemieślnicza, 3-go Maja, Powstańców Wlkp. także być może na tych terenach się znajdował, bądź bardzo podobnych. Przebieg granic wzdłuż Wyszyńskiego 3-go Maja i Powstańców Wlkp - która wcześniej była rowem z wodą okalającej miasto (odnoga Niezdobnej), jest raczej pewny; nie ma pewności jedynie co do granicy wzdłuż ul. Rzemieślniczej.
huthgarten.jpg
huthgarten.jpg (114.84 KiB) Viewed 3945 times
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Re: Ogród Rudolf Huth.

Post by bronx »

Moje domysły co kształtu ogrodów były raczej błędne, jak pokazuje plan miasta z 1891 roku teren raczej był ograniczony ulica E. Plater. Na planie już są naszkicowane późniejsze ulice Wojska Polskiego i część Rzemieślniczej, oraz dorysowany duży kościół, te poprawki nanoszono już na początku XX wieku. Teren ten też daje nam mniej więcej 3,2 ha. powierzchni.
planhuth.jpg
planhuth.jpg (68.63 KiB) Viewed 3401 times
mapkahuth.jpg
mapkahuth.jpg (125.28 KiB) Viewed 3394 times
User avatar
dunaj
Posts: 3
Joined: 23 Jan 2010, 17:58

Re: Ogród Rudolf Huth.

Post by dunaj »

Część tych ogrodów napewno była położona między ulicami Rzemieślnicą/d.Hanki Sawickiej/Moltke Str. a Emilii Plater/Roon Str. Z czwartej strony opierały się o kamienice przy ul.Limanowskiego/5-go Grudnia/Augustastrasse. Jeszcze na początku lat 70-tych XX w były tam resztki tych ogrodów. Pamiętam że jako dzieciaki biegaliśmy po nich. Mówiliśmy o nich Ogrody Cylwicha ? / Zielviecha ?. Podobno również zabudowania dawnej Spółdzielni Ogrodniczo Pszczelarskiej przy ul.E.Plater to pozostałość dawnego gospodarstwa pomocniczego dla tych ogrodów.
Stach
Posts: 3717
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

Re: Ogród Rudolf Huth.

Post by Stach »

dunaj wrote:zabudowania dawnej Spółdzielni Ogrodniczo Pszczelarskiej przy ul.E.Plater
Jakie zabudowania masz na myśli?
Post Reply