Mieszkaniec Szczecinka ?

Dyskusje o aktualnych wydarzeniach odnoszacych się do historii miasta oraz wydarzenia kulturalne. Bez politykowania.
User avatar
Drahim
Posts: 596
Joined: 12 Mar 2009, 19:46
Location: kiedyś koło Gazowni

Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Drahim »

W tygodniku Angora z 26.09.2010 zamieszczono rozważania Macieja Malinowskiego, jak poprawnie nazwać mieszkańca Szczecinka. Z oczywistych wględów zacytuję tylko dwa fragmenty, moim zdaniem, najistotniejsze.

...Odpowiedź nie należy do łatwych, gdyż milczy na ten temat "Wielki słownik poprawnej polszczyzny" PWN i "Wielki słownik ortograficzny" PWN...
...pozostaje więc szukanie informacji w bardziej wyspecjalizowanych leksykonach, np. w "Słowniku nazw własnych" PWN Jana Grzeni czy w poradniku językowym "Słowo jest w człowieku" prof. Jana Miodka.
Przekona się wówczas, że od Szczecinek przymiotnik brzmi szczecinecki, mieszkanka to szczecinczanka, mieszkaniec szczecinczanin, a mieszkańcy szczecinczanie...

...Na koniec zostawiłem smakowity kąsek dotyczący tego, jak powinien się naprawdę nazywać mieszkaniec Szczecinka. Otóż przeszło dwa lata temu członkowie Komisji Ortograficzno-Onomastycznej Rady Języka Polskiego opowiedzieli się za określeniem szczecinecczanin (szczecinecczanka, szczecinecczanie), gdyż podobno mówią tak sami mieszkańcy. Niewykluczone zatem, że za jakiś czas właśnie te formy trafią do słowników i staną się obowiązujące dla wszystkich......


Na zakończenie Autor napisał, że z niecierpliwością czeka na odzew rodowitych mieszkańców Szczecinka pod adresem: mlkinsow@angora.com.pl
User avatar
Igor
Posts: 350
Joined: 29 Dec 2007, 14:47
Location: Szczecinek

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Igor »

Hmmm to z niedzieli 26.09 można nabyć już w środę 22.09? ciekawe :)

a co do tematu, to był wałkowany swojego czasu przez Bralczyka (będzie niebawem w Szczecinku, i zapewne ten wątek zostanie podniesiony) w jednym z jego niegdysiejszych (hehe Urbankowa mowa) programów na TV Polonia (jakieś 10 lat temu??). Słyszałem też opinie językoznawców na ten temat w 1 Programie Polskiego Radia. Niestety nie pamiętam co mówili :( czy tak czy siak :(

aaa i chyba nawet Miodek tez o tym kiedyś mówił w swoich programach "Ojczyzna polszczyzna". pozdr
Stach
Posts: 3717
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Stach »

Igor wrote:Hmmm to z niedzieli 26.09 można nabyć już w środę 22.09? ciekawe :)
Nie wiedziałeś, że taki zwyczaj datowania tygodników istnieje od ładnych kilkudziesięciu lat?
Waldek
Posts: 667
Joined: 02 Mar 2010, 21:33
Location: Vejle- Szczecinek

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Waldek »

Czy my Polacy musimy tak udziwniać język ze nauka dla obco krajowców graniczy z cudem.
User avatar
robot humano
Posts: 1047
Joined: 09 Oct 2006, 11:18

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by robot humano »

Waldek wrote:Czy my Polacy musimy tak udziwniać język ze nauka dla obco krajowców graniczy z cudem.
Dla tu bylców czasem też :)
Stach
Posts: 3717
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Stach »

Tam bylców.
User avatar
bronx
Site Admin
Posts: 5469
Joined: 25 Feb 2005, 10:18
Location: Nstn in Pomm.
Contact:

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by bronx »

Na forum był już dość długi wątek na ten temat:
http://www.szczecinek.org/forum/viewtopic.php?f=7&t=914" onclick="window.open(this.href);return false;

jeżeli autor przygotowując ten artykuł szukał informacji w google na pewno odwiedził nasze forum, na hasło: jak nazywać mieszkańców szczecinka forum jest na pierwszym miejscu wyszukiwania z odnośnikiem do powyżej wspomnianego wątku:
http://www.google.pl/search?client=oper ... 8&oe=utf-8" onclick="window.open(this.href);return false;
User avatar
Igor
Posts: 350
Joined: 29 Dec 2007, 14:47
Location: Szczecinek

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Igor »

Artykuł do przeczytania tu:



http://obcyjezykpolski.interia.pl/?md=new" onclick="window.open(this.href);return false;


"Niektóre słowniki podają fomę „szczecinczanin", ale jest też „szczecinecczanin" i podobno mówią tak sami mieszkańcy...

Mieszkaniec Szczecinka

Jak powinno się nazywać mieszkankę, mieszkańca i mieszkańców Szczecinka, miasta położonego w woj. zachodniopomorskim? Nieraz spotykam się z tym pytaniem, swego czasu nurtowało ono stałego czytelnika podpisującego się (ryszard.maik@sunny.pl).


Odpowiedź nie należy do łatwych, gdyż milczy na ten temat Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN i Wielki słownik ortograficzny PWN. Dociekliwemu osobnikowi pozostaje więc szukanie informacji w bardziej wyspecjalizowanych leksykonach, np. w Słowniku nazw własnych PWN Jana Grzeni (Warszawa 2002, s. 341) czy w poradniku językowym Słowo jest w człowieku prof. Jana Miodka (Wrocław 2007, s. 130, 255).
Przekona się wówczas, że od Szczecinek przymiotnik brzmi szczecinecki, mieszkanka to szczecinczanka, mieszkaniec szczecinczanin, a mieszkańcy szczecinczanie (jak wiadomo, nazwy mieszkańców miast pisze się małymi literami).
Prof. Jan Miodek tłumaczy, że w formach szczecinczanin, szczecinczanka, szczecinczanie dochodzi do wymiany spółgłoski k na cz przed przyrostkami -anin, -anka, -anie. Takie samo zjawisko morfonologiczne występuje w nazwach mieszkanki, mieszkańca i mieszkańców Olsztynka (miasto na trasie kolejowej między Olsztynem a Działdowem): Olsztynek – olsztynczanka – olsztynczanin – olsztynczanie (przymiotnik brzmi olsztynecki).
Jak nietrudno się domyślić, w wypadku Szczecinka i Olsztynka niemożliwe są określenia szczecinianka, szczecinianin, szczecinianie oraz olsztynianka, olsztynianin, olsztynianie, zarezerwowane dla mieszkańców Szczecina i Olsztyna (tematyczne n w rzeczowniku przechodzi w ń w przymiotnikach: szczeciński, olsztyński oraz w ni- nazwach mieszkańców).
Warto wiedzieć, że Szczecinek ma wiele wspólnego ze Szczecinem (a Olsztynek z Olsztynem). Na początku XIV w. książę pomorski Warcisław IV stworzył nowe miasto na wzór Szczecina, stąd pierwotna jego nazwa Neu Stettin (lub Neustettin), czyli Nowy Szczecin (pisano też Nowyszczecin, Nowoszczecin).
Forma zdrobniała Szczecinek (przyrostek -ek) pojawiła się dla odróżnienia od Szczecina, podobnie jak Olsztynek (wcześniej Mały Olsztyn) dla odróżnienia od Olsztyna (Olsztyn z niem. Holstein znaczy ‘wydrążona skała’).
Przy okazji warto wspomnieć o etymologii nazwy Szczecin. Uważa się, że może pochodzić albo od słowa (ten) szczyt (‘wzgórze’), albo od wyrazu (ta) szczeć (‘ostro trzcinowata trawa’). Początkowo był to Szczycien, czyli ‘gród usytuowany na wzgórzu’, bądź Ščecin – ‘miejsce porosłe szczeciną trawiastą’.
Druga hipoteza ma związek z nazwą osobową Szczeta, Szczota, do której dodano przyrostek dzuerżawczy -in. Szczetin, Szczotin byłby to zatem ‘gród Szczety, Szczoty’. Formy Szczycien, Szczetin, Szczotin przekształciły się później w Szczecin pod wpływem niemieckiego Stettin.
Na koniec zostawiłem smakowity kąsek dotyczący tego, jak powinien się naprawdę nazywać mieszkaniec Szczecinka.
Otóż przeszło dwa lata temu członkowie Komisji Ortograficzno-Onomastycznej Rady Języka Polskiego opowiedzieli się za określeniem szczecinecczanin (szczcinecczanka, szczecinecczanie), gdyż podobno mówią tak sami mieszkańcy. Niewykluczone zatem, że za jakiś czas właśnie te formy trafią do słowników i staną się obowiązujące dla wszystkich.
Szczcinecczanin… – jakże trudno to wymówić (w szybkiej artykulacji słychać -czczanin). Zastanówmy się, jak by miała niby powstać owa forma. Czyżby od przymiotnika szczecinecki (-ck- przeszło w -ccz- plus przyrostek -anin)? Jeśli tak, to nie kryję zdumienia, gdyż nie słyszałem, by przymiotniki stanowiły podstawę słowotwórczą nazw mieszkańców miast czy regionów. Zawsze powinna to być nazwa miasta…
Owszem, znam regułę, że od przymiotników zakończonych na -cki tworzy się rzeczowniki na -cczyzna (c + wymiana k : cz + przyrostek -yzna, np. białostocki – Białostocczyzna, kielecki – Kielecczyzna, sądecki – Sądecczyzna) i wtedy mieszkańcy tych regionów są Białostocczanami, Sądecczanami, Kielecczanami (tutaj wielka litera). W omawianym przypadku chodzi jednak o miasto, miasto o nazwie Szczecinek, a nie o region nazywający Szczecinecczyzna! Tak więc owa zasada słowotwórcza nie ma zastosowania...
Istnieje jeden przypadek, kiedy mówi się i pisze płocczanin. Tu jednak wszystko jest w porządku: nazwa miasta Płock, przejście k : cz, przyrostek -anin dołączony do podstawy słowotwórczej Płoc-, co daje derywat płoc-cz-anin.
Tak więc czy nie lepszy jest jednak szczecinczanin (wymiana k : cz w nazwie miasta plus przyrostek -anin)? Co Państwo o tym sądzą? Z niecierpliwością czekam przede wszystkim na odzew rodowitych mieszkańców Szczecinka.

MACIEJ MALINOWSKI
mlkinsow@angora.com.pl
http://www.obcyjezykpolski.interia.pl" onclick="window.open(this.href);return false;"


idąc za ciosem:

http://www.sjp.pl/co/szczecinczanin" onclick="window.open(this.href);return false;

http://www.sjp.pl/co/S%B1deczanin" onclick="window.open(this.href);return false;

http://www.temat.net/temat-poleca/5976/ ... ecinczanin" onclick="window.open(this.href);return false;

"Do Rady zwrócono się z następującym problemem: „Zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w wyjaśnieniu zagadnienia poprawnej pisowni nazwy mieszkańca Szczecinka.

Od bardzo długiego czasu kwestia ta jest bardzo kłopotliwa nie tylko wśród mieszkańców owej miejscowości. Zazwyczaj używa się utrwalonej powszechnie nazwy „szczecinecczanin”. Jest ona zgodna z panującą regułą dodawania końcówki -anin, jak również wydaje się odpowiadać schematom procesów historycznych zauważalnym w wyrazie „Szczecinek”. Dostępne słowniki notują jednak zupełnie inny zapis, niezgodny z lokalnym uzusem. Widnieje w nich nazwa „szczecinczanin”.

Pojawia się więc dylemat: która z wymienionych nazw jest bardziej poprawna i której mieszkańcy Szczecinka powinni używać? Proszę o pomocną odpowiedź”. Opinię sporządziła Komisja Ortograficzno-Onomastyczna:

Komisja Ortograficzno-Onomastyczna Rady Języka Polskiego na posiedzeniu w dniu 12 maja 2008 roku opowiedziała się za formą szczecinecczanin (biorąc pod uwagę zasady słowotwórcze oraz zgodność z lokalnym uzusem). Uważamy jednocześnie, że ze względu na trudność wymowy równie uprawniona jest forma opisowa mieszkaniec Szczecinka.

2008 r."

http://www.rjp.pan.pl/index.php?option= ... &Itemid=58" onclick="window.open(this.href);return false;
"
data:2006-03-09 :: dzial:nazwy własne
Szanowni Państwo!
Wiem, że kiedyś intersująca mnie sprawa była poruszana przez profesora Miodka, aczkolwiek w chwili obecnej nie mogę znaleźć jej wyjaśnienia i nie bardzo już wiem, która z użytych form jest poprawna.
Bardzo proszę o odpowiedź: mieszkaniec Szczecinka to...
według mnie szczecinecczanin... ale czy tak jest?
Mieszkaniec Szczecinka to szczecinczanin, a mieszkanka tego miasta to szczecinczanka.
M.Z."


http://www.google.pl/url?url=http://www ... y9PPkD5COg" onclick="window.open(this.href);return false;
User avatar
Igor
Posts: 350
Joined: 29 Dec 2007, 14:47
Location: Szczecinek

SUPER NEWS

Post by Igor »

Pan Maciej poinformował mnie, że w kolejnej Angorze powróci do tematu mieszkańców Szczecinka !!! :)

"W następnej „Angorze” będzie cd. tekstu o tym, jak nazywać mieszkańców Szczecinka. Proszę go przeczytać i wyrazić opinię."

Maciej Malinowski
User avatar
Igor
Posts: 350
Joined: 29 Dec 2007, 14:47
Location: Szczecinek

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Igor »

Sporu cd:

"Jeśli nie „szczecinczanin" i nie „szczecinecczanin", to...

A może szczecineczanie?

Powracam dziś do kwestii poruszonej przed tygodniem, czyli do tego, jak nazywać mieszkańców Szczecinka. Napisałem wtedy, że choć w słownikach podaje się formy szczecinczanin, szczecinczanka, szczecinczanie, możliwe są inne określenia: szczecinecczanin, szczecinecczanka, szczecinecczanie, aprobowane przez Komisję Ortograficzno-Onomastyczną Rady Języka Polskiego i używane przez samych mieszkańców. Poprosiłem o opinie w tej sprawie. Oto one:

– Jako rodowita mieszkanka Szczecinka, chciałabym potwierdzić – pisze p. Kamilla Budnicka-Cakolli (ulcinj@tlen.pl) – że w naszym mieście używa się określeń „szczecinecczanin”, „szczecinecczanka”, „szczecinecczanie”. Nikt nie mówi natomiast „szczecinczanka”, „szczecinczanin”, „szczecinczanie”…
– Informuję Pana, że w Szczecinku posługujemy się formami „szczecinecczanin”, „szczecinecczanka”, „szczecinecczanie” – tłumaczy p. Sylwester (nie podpisał się nazwiskiem; apartament@morskirelaks.pl).
A więc jednak nazwy zawierające cząstkę -ccz- górą! Choć są niezwykle trudne do wymówienia (ponoć mieszkańcom Szczecinka artykulacja owych słów nie sprawia żadnych trudności, gdyż ćwiczą ją od najmłodszych lat), wygrywają z określeniami szczecinczanin, szczecinczanka, szczecinczanie odnotowywanymi w słownikach i poradnikach.
Jakoś nie chce mi się wierzyć, żeby w mowie potocznej owo -ccz- było nienagannie artykułowane; przeważnie musi brzmieć jak -czcz- [szczecineczczanin] albo pojedyncze -cz- [szczecineczanin].
Zastanówmy się wspólnie, dlaczego mieszkańcy Szczecinka stawiają na formy o zakończeniu -ecczanka, -ecczanin, -ecczanie.
Być może jednym z powodów jest to, że podwójna samogłoska e tkwi w nazwie Szczecinek i w przymiotniku szczecinecki, a więc mówiący chcą ją niejako „podtrzymać” w derywatach szczecinecczanin, szczcinecczanka, szczecinecczanie. Jeśli się bowiem opuści tę końcową, powstają określenia szczecinczanin, szczecinczanka, szczecinczanie, nolens volens kojarzące się ze Szczecinem (zamiast szczecinianin niektórzy mówią szczecinczanin), a nie ze Szczecinkiem.
Okazuje się, że także mieszkańcy Olsztynka posługują się określeniami o zakończeniu -ecczanin, -ecczanka, -ecczanie. Przedstawiciel Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Olsztynku, internauta (mgok@olsztynek.com.pl) tak pisze do mnie w e-mailu:
– W zasadzie poprawne są formy „olsztynczanin”, „olsztynczanka”, „olsztynczanie”, jednak rodowici mieszkańcy Olsztynka wciąż używają określeń „olsztynecczanin”, „olsztynecczanka”, „olsztynecczanie” ze względu na to, że te pierwsze kojarzą im się raczej z Olsztynem.
Przyznają Państwo, że zarówno szczecinecczanin, jak i olsztynecczanin są tworami osobliwymi, dość sztucznie utworzonymi na wzór Białostocczanin, Sądecczanin (to mieszkańcy Białostocczyny, Sądecczyzny, stąd duże litery). Może więc warto by te wyrazy nieco uprościć, zmodyfikować? Z taką propozycją występuje p. Stanisław Domżalski ze Szczecina (sdomzal@szczecin.uw.gov.pl):
– Moja uwaga dotycząca nazywania mieszkańców Szczecinka jest następująca: język należy w tym wypadku możliwie uprościć, dlatego proponuję określenia „szczecineczanka”, „szczecineczanin”, „szczecineczanie”. Analogicznie: „olsztyneczanka”, „olsztyneczanin”, „olsztyneczanie”. Będzie prosto i logicznie, bez łamania sobie języka…
Może rzeczywiście formy szczecineczanin i olsztyneczanin itd. byłyby najlepsze (skoro wątpliwości budzą i szczecinczanie, i szczecinecczanie)? Czekam na dalsze Państwa uwagi i komentarze w tej sprawie.

MACIEJ MALINOWSKI
mlkinsow@angora.com.pl
http://www.obcyjezyk" onclick="window.open(this.href);return false; polski.interia.pl

PS Mieszkańcy miasta Mońki (w woj. podlaskim) mówią ponoć o sobie moniecczanie (bo przymiotnik od Mońki brzmi moniecki), a nie mońkowianie, jak chcą językoznawcy. Prof. Aleksandra Cieślikowa jednoznacznie odrzuca taką postać derywatu. – Jeśli już, to „monieczanie” jak „białostoczanie” – wyjaśnia na stronach Rady Języka Polskiego. Jednym słowem – powinni być także szczecineczanie i olsztyneczanie, czyż nie?"

http://www.obcyjezykpolski.interia.pl/? ... ive&id=449" onclick="window.open(this.href);return false;

http://www.temat.net/kultura/6088/Prof. ... je-otwarta" onclick="window.open(this.href);return false;
User avatar
izywec
Posts: 716
Joined: 03 Apr 2007, 20:36
Location: 78-132 GRZYBOWO k/KOŁOBRZEGU

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by izywec »

Już to pisałem na forum u nas, że najmniej problemowym informatycznie byłoby: Szczecinekczanin, Szczecinekczanka i Szczecinekczanie . Pomyłki żadnej co do pochodzenia z jakiej miejscowości. Tak pewnie zrobiliby Niemcy, którzy nie mają oporów z łączeniem różnych słów. Jak kto chce się przekonać to niech poszuka np.: "pompa obiegowa wirowa wody słodkiej". Powodzenia! :lol:
Izydor Węcławowicz

[Verum].... nuli enim nisi audiituro dicendum est.
Lucii Annaei Senecae
Prawdę....należy mówić tylko temu, kto chce jej słuchać. L. A. Seneka
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by ziom »

izywec wrote: Tak pewnie zrobiliby Niemcy, którzy nie mają oporów z łączeniem różnych słów. Jak kto chce się przekonać to niech poszuka np.: "pompa obiegowa wirowa wody słodkiej". Powodzenia! :lol:
No nie calkiem tak jest. W niemieckim dodaje sie koncowke er, Neustettiner, Berliner, Hamburger czy blizszy Tobie Tempelburger natomiast w rodzaju zenskim odpowiednio Neustettinerin, Berlinerin, Hamburgerin, Tempelburgerin. :wink:
Najbardziej odpowiada mi jednak Szczecinecczanin, Szczecinecczanka :), akceptuje rowniez Neustettiner, Neustettinerin ;) :)
Waldek
Posts: 667
Joined: 02 Mar 2010, 21:33
Location: Vejle- Szczecinek

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Waldek »

Ja też popieram Ciebie Ziom bo reszta to jakoś tak nie po naszemu. :?
Stach
Posts: 3717
Joined: 28 Jan 2007, 23:31

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by Stach »

ziom wrote: No nie calkiem tak jest. W niemieckim dodaje sie koncowke er, Neustettiner, Berliner, Hamburger
I dochodzi do śmiesznych sytuacji. Oświadczenie - po niemiecku - jestem hamburgerem może prowadzić do sytuacji zabawnych. Zresztą legendarny cytat z przemówienia prezydenta Kennedy'ego "Ich bin ein Berliner" był niekiedy w Niemczech przedmiotem żartów. Otóż "ein Berliner" to nie tylko berlińczyk, lecz także - rodzaj pączka. Kennedy oznajmiający, że jest berlińskim pączkiem, to rzecz bezcenna.

Podobnej sytuacji doświadczyli zresztą kilka lat temu autorzy kampanii reklamowej, mającej spopularyzować w Berlinie Poznań. O ile sobie przypominam, naczelnym hasłem tej kampanii było "Wir kommen". Z czym zaś kojarzyło się normalnemu Niemcowi sformułowanie "Ich komme" czy "wir kommen", niech Wam przybliży kolega ziom, bo ja się czerwienię na samą myśl o tym.
User avatar
ziom
Posts: 1431
Joined: 11 Dec 2006, 19:29
Location: z dworca

Re: Mieszkaniec Szczecinka ?

Post by ziom »

Zgadza sie :D Na potwierdzenie obrazek :) Na temat ich/wir komme/n komentarz zamieszcze po 22 ;)
Attachments
Ick-bin-ein-Berliner.jpg
Ick-bin-ein-Berliner.jpg (29.31 KiB) Viewed 13387 times
Post Reply